Ferìgou
Lavandula angustifolia
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Devèndo, Lavando, Lavando-fino, Douvèndo, Badasso.
Noms en français : Lavande à feuilles étroites, Lavande vraie.
Descripcioun :Quouro se parlo de lavando, au nostre, se parlo de ferìgou o de devèndo. Es uno planto que vèn bèn dins li relarg roucassous de mountagno majamen sus lis adré. Se recounèis à soun espigo noun ramificado e à si fueio estrecho.
Usanço :Li proumiéri lavando fuguèron culido tre lou siècle XIXen ("culi li lavando dins lou sóuvage"). A la fin dóu siècle tout acò èi bèn engibra. Lis ome o li femo e lis enfant, segound li relarg, van dins li baiassiero emé lou voulamo e la trousso (lou guenchoun) pèr n'en faire la recordo. A la debuto dóu siècle XXen, aparèisson li proumié champ e li destilarié. Lis annado 1930 fuguèron l'age d'or de la lavando. Aro se n'en cultivo enca 4000 eitaro.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lavandula
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Labiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 0,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Roucaio
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterranenco-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Lavandula angustifolia Mill., 1768
(= Lavandula vera DC., 1915 )
Tortulo-di-muraio
Tortula muralis
Pottiaceae
Nom en français : Tortule des murs.
Descripcioun :Aquelo mousso coumuno trachis dins li muraio e li roco cauquiero, de cop que i'a à la baso dis aubre o li roco acido. Se recounèis à soun long péu ialin lisque, pourta pèr de fueio de 2 à 3 mm. A la coupo la costo mostro dos gròssi celulo ventralo. Douno proun d'espouroufite tre l'ivèr e au printèms.
Usanço :Es proche d'àutri meno dóu meme gènre e tambèn di gènre veisin Syntrichia (pu fort e souvènt à péu denta) e Barbula.
Port : Acroucarpo
Taio : 0,5 à 1 cm
Fueio : 2 à 3 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tortula
Famiho : Pottiaceae
Ordre : Pottiales
Coulour de la flour :
Petalo : 2 à 3 cm
Ø (o loungour) flour : Espirala, m. basalo basso
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2000 m
Aparado : Noun
Janvié à abriéu
Liò : Muraio
- Roco
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Oulartico
e Mieterrano
Ref. sc. : Tortula muralis Hedw., 1801
(= Barbula muralis (Hedw.) Crome = Syntrichia muralis Hedw. )